قارچهای پوستی توسط انواع مختلفی از قارچها از جمله مخمرها ایجاد میشوند، بسیار شایع هستند و ممکن است موجب بثورات تحریککننده شوند. درمان این بیماری نیاز به تخصص پزشک دارد و ممکن است بهراحتی نتوان آنها را از بین برد. کلینیک سعادت آباد یکی از مراکز معتبر در تهران برای درمان قارچهای پوستی محسوب میشود. با بررسی انواع قارچهای پوستی، اطلاعاتی در مورد نحوه جلوگیری از ابتلا به عفونتهای قارچی و انتقال آنها و همچنین درمان آنها پیدا خواهید کرد.
عفونت قارچی چیست؟
از آنجایی که قارچها میتوانند استنشاق شوند یا روی پوست زندگی کنند، ایجاد عفونتهای قارچی در ریهها یا روی پوست شایع است. با این حال، بیشتر عفونتها فراتر از پوست نیستند و سطحی نامیده میشوند. این عفونتهای قارچی سطحی میتوانند نواحی مختلف مانند ناخن، پوست و مو را تحت تاثیر قرار دهند و ممکن است شامل عفونتهای قارچی پای ورزشکاران یا نواحی حساس بدن باشند. قارچهای پوستی عموما بیضرر هستند و با دارو میتوان آنها را درمان کرد.
به لحاظ ماهیت وجودی، قارچ پوستی میکروارگانیسمی است که میتواند چندین نوع بیماری پوستی ایجاد کند. همه ما در درم و اپیدرم یا همان لایههای پوست خود قارچ داریم. این میکروارگانیسمها بهطور معمول هیچ مشکلی برای بدن ما ایجاد نمیکنند، اما گاهیاوقات میتوانند به عوامل عفونی تبدیل شوند. بنابراین نه تنها برای سلامتی شما، بلکه برای اعضای خانواده و افراد نزدیک شما هم تهدید حساب میشوند. بثورات پوستی قارچی، کاندیدیازیس، کرم حلقوی پوست سر، خارش ژورک و پای ورزشکار؛ همه از انواع عفونتهای قارچ پوستی هستند. عفونتهای قارچی در طول تابستان با رطوبت زیاد، گرما و در مکانهای شلوغ شایعتر است.
Dermatophytosis, also known as tinea and ringworm, is a fungal infection of the skin, that may affect skin, hair, and nails. Typically it results in a red, itchy, scaly, circular rash. Hair loss may occur in the area affected. Symptoms begin four to fourteen days after exposure. Wikipedia
قارچ پوستی چیست؟
قارچها در همه جا زندگی میکنند. آنها را میتوان در خاک، هوا یا حتی داخل بدن پیدا کرد. قارچها همچنین میتوانند روی گیاهان، سطوح مختلف و پوست یافت شوند. این موجودات میکروسکوپی معمولاً هیچ مشکلی برای پوست شما ایجاد نمیکنند، مگر اینکه سریعتر از حد طبیعی تکثیر شوند یا از طریق بریدگی یا ضایعه به پوست نفوذ کنند. از آنجایی که قارچها در محیطهای گرم و مرطوب رشد میکنند، عفونتهای قارچی پوست اغلب میتوانند در مناطق عرقریز یا مرطوب که جریان هوای زیادی ندارند، ایجاد شوند. پاها، کشاله ران و چینهای پوست، بیشتر از باقی نقاط بدن به این مشکل مبتلا میشوند. وقتی قارچها به داخل پوست نفوذ میکنند، برجستگیهای خارشدار که به نقاط دیگر بدن هم سرایت میکند، ایجاد میشود. این برجستگیها ممکن است تا مدتها پوست شما را درگیر کند.
علت قارچ پوستی چیست؟
- تماس با حیوانات: تماس با شخص یا حیوان آلوده، از جمله سگ و گربه.
- اشتراکگذاری وسایل: حوله، لیف، صابون، برس مو، لباس و ملحفه.
- تماس با خاک: به ندرت اما در صورت رشد کنترلنشده قارچهای طبیعی پوست.
- قرار گرفتن مداوم در محیطهای خیلی گرم یا مرطوب.
- پوشیدن لباسهای تنگ.
- تعرق مفرط.
- چاقی: ایجاد چین و چروکهای پوستی.
- سیستم ایمنی ضعیف: مثل HIV، دیابت یا مصرف کورتیکواستروئیدها.
- پسوریازیس یا اگزما.
- عوامل دیگر: رژیم ناسالم، بهداشت ضعیف، استرس، تماس با افراد مبتلا، لباسهای آلوده، سالنهای ورزشی، استخر و سونا.
انواع قارچ پوستی
قارچ ناخن، پای ورزشکار، قارچ کشاله ران، قارچ پوست سر، عفونت قارچی مخمر.
علائم قارچ پوستی
- تغییر ظاهر پوست: لکههای قرمز، تغییر رنگ یا تیرگی.
- برجستگیها: خارش، خشکی، پوستهپوسته و زخم.
- تغییر در ناخنها: تغییر رنگ و ضخامت.
- تغییر در بافت موها: شکنندگی، ریزش و لکههای طاسی.
عوارض قارچ پوستی چیست؟
قارچ پوستی به دو دسته تقسیم میشود: سطحی (تینیا یا کرم حلقهای) و زیرجلدی. همچنین شامل درماتوفیتوز، کاندیدیازیس و پیتریازیس ورسیکالر است.
درمان قارچ پوستی در خانه چگونه است؟
- صابون ذغال فعال.
- صابون زردچوبه.
- داروهای موضعی: کلوتریمازول، اکونازول، کتوکونازول، نیستاتین، اکسیکونازول، هیدروکورتیزون.
- داروهای خوراکی: فلوکونازول.
- اکسید روی.
برای درمان قارچ پوستی چه بخوریم؟
- سیر
- زنجبیل
- چای سبز
- آلوئهورا
- چای درختی
- نعناع
- میوه و سبزیجات دارای ویتامین C
راههای پیشگیری از قارچ پوستی
- استفاده از لباسهای نخی و تمیز.
- خشک نگه داشتن پوست و تعویض لباس پس از تعریق.
- تمیز نگه داشتن حمام و وسایل شخصی.
- استفاده از دمپایی شخصی در استخر و باشگاه.
- تقویت سیستم ایمنی، تغذیه سالم و ورزش.
- استفاده از ماسک و دستکش در محیطهای آلوده.
دشمن قارچ پوستی
کلوتریمازول، لوتریمین، بنزوئیل پروکساید، میکونازول، تربینافین، کلوزول.
قارچ پوستی عارضهای است که باعث تغییر رنگ و بافت پوست میشود و ممکن است به دیگران منتقل شود. این مشکل در اثر تماس با افراد یا محیط آلوده، گرما و رطوبت، لباسهای تنگ، بهداشت ضعیف و تغذیه نامناسب ایجاد میشود. درمان شامل صابونها، داروهای موضعی و خوراکی است.
عفونتهای قارچی شایع پوست
کچلی یک گروه رایج از عفونتهای قارچی پوست است که میتواند نواحی مانند پا، کشاله ران و پوست سر را تحت تاثیر قرار دهد. عفونت کچلی بهراحتی از فردی به فرد دیگر، از لمس کسی که عفونت دارد یا با لمس سطوحی که قارچ در آن وجود دارد، مانند کف حمام، مناطق اطراف استخرها و رختکن منتقل میشود.
برخی از عفونتهای قارچی توسط نوعی مخمر به نام کاندیدا ایجاد میشوند. این مخمر میتواند نواحی مانند پوست، دهان، گلو و اندام تناسلی را تحت تاثیر قرار دهد. به ویژه در مناطقی که گرم و مرطوب است، از جمله زیر بغل، زیر سینهها، پشت زانوها و کشاله ران بروز پیدا میکند. در زیر، برخی از قارچهای پوستی رایج آورده شدهاند:
- برفک دهان: عفونت مخمری که باعث ایجاد لکههای سفید در دهان یا گلو میشود.
- عفونت قارچی واژن: عفونت خارشدار واژن
- بثورات پوشک: یک عفونت قارچی که پوست کودک را آلوده میکند.
- پای ورزشکار: عفونت قارچی روی پوست پا، به خصوص بین انگشتان پای ورزشکاران
- خارش جوک: عفونتی در کشاله یا بالای ران
- عفونت ناخن: عفونت قارچی ناخنهای دست یا پا که ناخنها ضخیم، زرد یا سفید میشوند.
قارچهای پوستی معمولا در افراد سالم مشکل جدی به وجود نمیآورند و بهراحتی میتوان اقدام به درمان قارچهای پوستی کرد؛ اما شایع و بسیار آزاردهنده هستند.
درمان عفونتهای قارچی
اگر مطمئن نیستید که پوست شما دچار قارچهای سطحی شده است، میتوانید با کارشناسان کلینیک سعادت آباد مشورت کنید. پزشک یا داروساز شما میتواند درمانهای ضد قارچی بدون نسخه (معمولا پماد یا کرم) را توصیه کند. اگر عفونت قارچی دارید یا فکر میکنید ممکن است به عفونت قارچی مبتلا شده باشید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
کارهایی که میتوانید برای جلوگیری از قارچهای پوستی انجام دهید
هر کسی ممکن است به قارچهای پوستی مبتلا شود؛ به خصوص افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند. نواحی مرطوب، آلوده، گرم و بدون هوا در بدن ما میتوانند به زمینهای حاصلخیز برای ایجاد قارچهای پوستی تبدیل شوند. در زیر مواردی وجود دارند که میتوانید برای جلوگیری از عود قارچهای پوستی انجام دهید:
- بهداشت کلی، از جمله بهداشت دهان و دندان (برای کمک به جلوگیری از برفک دهان) را رعایت کنید. پوست خود را خشک و تمیز نگه دارید.
- پاهای خود را تمیز، خنک و خشک نگه دارید. کفشی بپوشید که به پاهای شما اجازه (نفس کشیدن) بدهد.
- در مکانهای عمومی مانند حمامها یا رختکن باشگاه، با پای برهنه راه نروید.
- ناخنهای دست و پا را کوتاه کنید تا تمیز و کوتاه بمانند.
- پس از تماس با افراد یا حیوانات، دستهای خود را بشویید؛ قارچهای پوستی مسری هستند.
داروهای ضد قارچ چگونه عمل میکنند؟
داروهای ضد قارچ میتوانند قارچ را از بین ببرند یا ممکن است مانع از تکثیر یا رشد آن شوند. برای درمان قارچهای پوستی انواع مختلفی از داروهای ضد قارچ وجود دارند. به هیچ عنوان نباید بدون تجویز پزشک از این داروهای قارچی استفاده کرد. برخی از داروهای ضد قارچ به شرح زیر هستند:
- فلوکونازول: ضد قارچهای مصنوعی که از رشد قارچها جلوگیری میکنند.
- اکینوکاندین ها: ضد قارچهای نیمه مصنوعی جدیدتری هستند که به دیواره قارچ حمله میکنند و به آن آسیب میرسانند.
- پلی ین ها: درمانهای آلی (طبیعی) ضد قارچی که سلولهای قارچ را از بین میبرند.
چه مدت به مصرف داروهای ضد قارچ نیاز دارید؟
طول درمان با توجه به نوع قارچ و عفونت قارچی، متفاوت است. برخی از عفونتهای قارچی پوست مانند کرم حلقوی، در عرض چند هفته از بین میروند. اما ممکن است ماهها یا سالها طول بکشد تا برخی از عفونتهای قارچی ناخن، خون و ریه برطرف شوند.
چه کسانی نباید داروهای ضد قارچ مصرف کنند؟
ایمنی دارو به نوع داروی ضد قارچ بستگی دارد. شیرخوارانی که به برفک دهان (عفونت مخمری دهان) مبتلا میشوند، میتوانند قطرههای ضد قارچی دهان دریافت کنند. مادران آنها نیز نیاز به درمان دارند؛ معمولا آنها با کرم ضد قارچ پوستی میتوانند بهراحتی درمان شوند. پزشک پس از انجام معاینه میتواند تشخیص دهد که آیا مصرف داروی ضد قارچ برای شما مناسب است یا خیر.
عوارض جانبی احتمالی ضد قارچها چیست؟
عوارض جانبی ضد قارچها، متفاوت هستند. نتایج به نوع دارو، دوز و نوع قارچ بستگی دارد. اغلب افراد عوارض غیر طبیعی را تجربه نخواهند کرد. اما بهطور کلی، ممکن است با موارد زیر روبهرو شوید:
- درد شکم، ناراحتی معده و اسهال
- خارش پوست، احساس سوزش یا بثورات پوستی
اگر بدون نسخه پزشک اقدام به درمان قارچهای پوستی کنید، ممکن است مشکلاتی مانند آسیبهای کبدی، آلرژیهای شدید مانند آنافیلاکسی و تاولهای خطرناک پوستی را تجربه کنید.
مقاومت ضد قارچی چیست؟
مقاومت ضد قارچی به این معنی است که یک قارچ، دیگر به درمان پاسخ نمیدهد. این عدم پاسخ، درمان عفونت قارچی را سختتر میکند. برخی از قارچها به طور طبیعی در برابر برخی از ضد قارچها مقاوم هستند. در صورت استفاده طولانی مدت از داروهای ضد قارچ، قارچها نیز ممکن است مقاومت کنند. نادیده گرفتن دوزها، توقف خیلی زود درمان یا دریافت دوز بسیار کم نیز میتواند منجر به مقاومت ضد قارچی شود.
جمعبندی
داروهای ضد قارچ عفونتهای قارچی را که بر پوست، ناخنها، ریهها و سایر اندامها تاثیر میگذارند، درمان میکنند. برخی از عفونتهای قارچی در عرض چند هفته از بین میروند. برخی دیگر ممکن است به ماهها درمان نیاز داشته باشند. مصرف داروهای ضد قارچ برای مدت طولانی یا عدم تکمیل درمان تجویز شده، ممکن است منجر به مقاومت ضد قارچی شود. برای درمان قارچهای پوستی بهتر است از متخصصان کلینیک سعادت آباد مشاوره دریافت کنید. آنها از بهروزترین روشها برای درمان بیماری شما استفاده میکنند.
سوالات متداول
- برای درمان قارچ های پوستی باید چه کرد؟
اولین کاری که باید انجام دهید، مراجعه به پزشک متخصص برای بررسی وضعیت شما است.
- آیا قارچ های پوستی خطرناک هستند؟
بهطورکلی، قارچ های پوستی برای افراد سالم خطر جدی ایجاد نمیکنند. با این حال، باید بهسرعت برای درمان آنها اقدام کرد.
- چه کسانی بیشتر در معرض قارچ های پوستی قرار دارند؟
تمامی افراد ممکن است به قارچ پوستی مبتلا شوند. افرادی که مشکلات سیستم ایمنی دارند، بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند.
- برای جلوگیری از ابتلا به قارچ های پوستی باید چه کرد؟
مهمترین نکته، رعایت بهداشت فردی است. نباید در مکانهای عمومی مانند رختکن باشگاه با پایبرهنه راه رفت. بهتر است همیشه ناخنهای دستوپا تمیز و کوتاه بمانند و پس از لمس حیوانات، دستها شسته شوند.