خشکی واژن، یک مشکل شایع در بانوان است که میتواند باعث عدم راحتی و بروز برخی مشکلات جنسی شود. با افزایش سن، تغییرات هورمونی، مصرف برخی داروها و عوامل دیگر، تولید مواد مرطوبکننده در واژن کاهش مییابد و به خشکی واژن منجر میشود. در اکثر موارد، درمان خشکی واژن با استفاده از داروهای هورمونی و ژلهای مرطوبکننده انجامپذیر است.
خشکی واژن چیست؟
به طور طبیعی، واژن دارای غددی است که مواد رطوبتی تولید میکنند و آن را مرطوب نگه میدارند. استروژن، یک هورمون موجود در بدن زنان، به حفظ رطوبت و انعطافپذیری بافت واژن کمک میکند. در صورت کاهش سطح استروژن در بدن، تولید رطوبت کمتر میشود و بافت واژن نیز ضعیفتر و خشکتر خواهد شد.
عوامل دیگری مانند مشکلات عصبی، مصرف داروهای خاص، عوامل محیطی و تغذیه نامناسب هم میتوانند در ایجاد خشکی واژن نقش داشته باشند. خشکی واژن در اکثر موارد باعث احساس ناراحتی، خارش، سوزش و درد در ناحیه تناسلی میشود.
علائم و نشانههای ابتلا به خشکی واژن
خشکی واژن میتواند تاثیر قابلتوجهی بر کیفیت زندگی جنسی و عمومی بانوان داشته باشد. علائم کلی این مشکل میتواند شامل خارش و سوزش در منطقه تناسلی باشد. برخی از دیگر علائم و نشانههای رایج خشکی واژن عبارتاند از:
- خارش و تحریک: این خارش ممکن است مزمن یا موقت باشد.
- سوزش و درد: این علائم ممکن است در هنگام تماس جنسی، ادرارکردن یا حتی در طول روز و شب احساس شوند.
- احتمال ایجاد درد هنگام رابطه جنسی: کاهش رطوبت واژن میتواند باعث ایجاد احساس اصطکاک و درد در ناحیه تناسلی شود و در صورت عدم درمان خشکی واژن نیاز به اقدامات جدی باشد.
- تغییرات در ترشحات واژن: این تغییرات میتوانند شامل کاهش مقدار ترشحات، تغییر رنگ آنها به رنگ سفید یا سبز و بوی شدید باشد.
- التهاب ادراری: این علائم ممکن است ناشی از تحریک و آسیب به بافتهای حساس ناحیه تناسلی باشد.
در صورت تجربه هر یک از این علائم، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک میتواند علت و روش درمان خشکی واژن را تشخیص دهد و درمان مناسب را توصیه کند. همچنین، رعایت بهداشت ناحیه تناسلی و استفاده از لباسهای مناسب و ضدعفونی شده نیز میتواند بهبود خشکی واژن را تسریع کند.
علل ابتلا به خشکی واژن
علت اصلی خشکی واژن، کاهش میزان ترشحات طبیعی مخاطی در داخل واژن است که منجر به کاهش لطافت و رطوبت این منطقه میشود. عوامل متعددی میتوانند باعث ایجاد خشکی واژن شوند که برخی از آنها عبارتاند از:
- کاهش هورمونهای جنسی: در زمانهایی مانند یائسگی، بارداری، شیردهی و پس از زایمان
- استفاده از داروهای خاص: مانند ضداضطراب، ضدافسردگی و ضد آلرژی
- عوامل روانشناختی: استرس، اضطراب و افسردگی
- عوامل محیطی: استفاده از مواد شوینده قوی، صابونهای عطردار، انواع لوسیونها و اسپریهای ضدعفونیکننده
- عوامل زیستی: قارچهای عفونی مانند عفونت قارچی و برخی عفونتهای تناسلی
روشهای درمان خشکی واژن
خشکی واژن یک مشکل شایع در زنان است که میتواند باعث درد، ناراحتی، عفونت و کاهش لذت جنسی شود. برای درمان این مشکل، روشهای مختلفی وجود دارد که عبارتاند از:
1. استفاده از لیزر
این روش با استفاده از انرژی لیزر، بافتهای واژن را تحریک و تجدید میکند. لیزر میتواند باعث افزایش خونرسانی، کلاژنسازی و رطوبت واژن شود. این روش نیاز به بیحسی یا بستریشدن ندارد و معمولا در چند جلسه انجام میشود. استفاده از این روش درمان خشکی واژن برای بیمارانی مناسب است که نمیتوانند داروهای هورمونی مصرف کنند یا دوست ندارند با عوارض جانبی این داروها مواجه شوند.
2. ژل مرطوبکننده محیط واژن
این ژلها با افزایش رطوبت واژن، خشکی و التهاب آن را کاهش میدهند. ژل مرطوبکننده باید بهصورت منظم و روزانه استفاده شود. این ژلها به افرادی پیشنهاد میشوند که علائم خفیف تا متوسط دارند و مصرف داروهای هورمونی برای درمان آنها کافی نیست.
3. کربوکسیتراپی
این روش با تزریق گاز دیاکسیدکربن به بافتهای واژن، باعث تحریک سلولهای فیبروبلاست و تولید کلاژن و الاستین میشود. کربوکسیتراپی میتواند باعث بهبود الاستیسیته، رطوبت و لذت جنسی واژن شود. این درمان خشکی واژن نسبت به لیزر، کمهزینهتر است و در چند جلسه قابل اجرا خواهد بود.
4. استروژن خوراکی
این روش با مصرف قرص، پماد یا تزریق استروژن، سطح هورمون زنانه را در بدن افزایش میدهد. استروژن خوراکی معمولا برای زنان یائسه تجویز میشود که علائم شدید خشکی واژن دارند.
5. استروژن موضعی
در این روش درمان خشکی واژن سطح استروژن در ناحیه تناسلی با استفاده از کپسول، قطره یا حلقه استروژنی که در واژن قرار میگیرد، افزایش مییابد. این روش میتواند باعث بهبود خشکی، التهاب، درد و تنگ شدن واژن شود. استروژن موضعی برای زنانی مناسب است که نمیخواهند سطح استروژن کل بدن خود را تغییر دهند.
مراقبت های قبل و بعد از لیزر واژینال
لیزر واژینال یک روش درمان خشکی واژن است که با استفاده از انرژی لیزر، بافت داخلی واژن را تحریک میکند تا کلاژن و الاستین تولید کند. این روش میتواند به بهبود خشکی واژن، افزایش لذت جنسی، کاهش درد و خونریزی هنگام رابطه، تقویت عضلات واژن و درمان بعضی از مشکلات ادراری کمک کند. برای انجام لیزر واژینال، باید نکات مراقبتی قبل و بعد از آن را رعایت کنید. برخی از این نکات عبارتاند از:
- هفت روز قبل از درمان، صبح و عصر پوست را مرطوب کنید و حداقل 8 لیوان آب بنوشید تا پوست شما کاملا آبرسانی شود.
- حداقل یک سال قبل از درمان، یک آزمایش پاپاسمیر انجام دهید.
- در دوره قاعدگی برای انجام لیزر واژینال مراجعه نکنید.
- از مصرف آسپرین، موترین و ایبوپروفن به مدت یک هفته قبل از درمان خودداری کنید. در صورت مصرف داروهای رقیقکننده خون یا مصرف منظم آسپرین یا ایبوپروفن، به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر در سال گذشته راکوتان (داروی درمان آکنه) مصرف کردهاید، پزشک خود را مطلع سازید.
- بستههای یخی را آماده داشته باشید تا پس از درمان خشکی واژن از آنها استفاده کنید.
مراقبتهای بعد از لیزر
ممکن است تا چند ساعت پس از درمان، علائمی مانند قرمزی، تورم، خونریزی خفیف، جمعشدن بافت و همچنین احساس گرما و سفتشدن بافت این ناحیه را تجربه کنید. برخی از مراقبتهای لازم بعد از انجام لیزر واژینال عبارتاند از:
- دو بار در روز پوست خود را با یک پاککننده ملایم بشویید و خشک کنید (اسکراب نکنید).
- ممکن است برای چند روز متوجه لکه بینی خفیف، سوزش ناچیز، خارش، تورم یا گرفتگی خفیف شوید.
- به مدت یک هفته رابطه جنسی نداشته باشید.
- تامپون یا هر گونه لوازم بهداشتی دیگری را به مدت یک هفته داخل واژن قرار ندهید.
- به مدت یک هفته از دوش، شوینده، شیاف یا هر محصول دیگری در واژن استفاده نکنید و ورزش سنگین انجام ندهید.
- در صورت نیاز، از کرم هیدرو کورتیزون برای خارش استفاده کنید.
جمعبندی
درمان خشکی واژن تاثیر قابلتوجهی در بهبود کیفیت زندگی بانوان خواهد داشت. با انتخاب روشهای مناسب و مشورت با پزشک، میتوان به طور موثری این مشکل را درمان کرد. استفاده از مرطوبکنندهها، بهعنوان روشهای غیر هورمونی میتواند علائم خشکی واژن را کاهش دهد. اما چنان که مشکل شما با روشهای اولیه قابلدرمان نیست، میتوانید با دریافت خدمات درمانی لیزر در کلینیک سعادتآباد، وضعیت سلامت خود را بهبود ببخشید.
سوالات متداول
۱- خشکی واژن چیست؟
خشکی واژن، به معنای کاهش ترشحات طبیعی واژن است که میتواند علائمی نظیر خارش و تحریک در این ناحیه را به همراه داشته باشد.
2- چه عواملی احتمال ابتلا به خشکی واژن را افزایش می دهند؟
عواملی مانند تغییرات هورمونی در دوران یائسگی، استفاده از داروهای خاص، استرس، تغییرات غذایی و افزایش سن میتوانند منجر به خشکی واژن شوند.
3- آیا خشکی واژن میتواند باعث مشکلات جنسی شود؟
بله خشکی واژن ممکن است باعث درد و التهاب، عدم راحتی و کاهش لذت در رابطه جنسی شود.
4- آیا تغییرات در سبک زندگی میتواند روند ابتلا به خشکی واژن را سریع تر کند؟
بله، تغییراتی مانند تغذیه مناسب، کاهش استرس، تمرین منظم و مصرف محصولات شیمیایی مناسب در نزدیکی واژن میتواند در بهبود خشکی این ناحیه موثر باشند.