آکنه چیست و روش درمان آن چگونه است؟
این روزها بیشتر ما درگیر مشکلات پوستی هستیم. شایع ترین آنها آکنه و یا جوش است که چند وقت یکبار بدون مقدمه ظاهر شده و بعد از چند روز از بین می روند. اما دلیل آکنه یا جوش چیست؟ درمان آن چگونه است. در این مقاله با ما همراه باشید تا پیرامون این موضوع صحبت کنیم.
آکنه چیست؟
آکنه یا Acne vulgaris یک اختلال شایع پوستی است که معمولاً از دوران نوجوانی آغاز شده و میتواند در سنین بزرگسالی نیز ادامه یابد. این وضعیت پوست بهویژه بر روی صورت، شانهها، پشت، و قفسه سینه تأثیر میگذارد و در برخی از موارد ممکن است در نواحی دیگر بدن نیز ظاهر شود. آکنه بهطور کلی به دلیل انسداد منافذ پوست توسط سبوم (چربی پوست) و کراتین ایجاد میشود که منجر به رشد باکتریها و التهاب میگردد.
آکنه چگونه پدید می آید؟
آکنه یک اختلال پوستی است که بهدلیل انسداد و التهاب منافذ پوست به وجود میآید. در اینجا به طور دقیقتری به فرآیند ایجاد آکنه و عوامل مؤثر بر آن میپردازیم:
انسداد منافذ پوست
آکنه به طور عمده به دلیل انسداد منافذ پوست ایجاد میشود. این انسداد معمولاً به دلیل ترکیب سبوم (چربی طبیعی تولید شده توسط غدد سباسه) و کراتین (پروتئین موجود در پوست) و سلولهای مرده پوست ایجاد میشود. این انسداد میتواند منجر به تشکیل کومدونها شود که به دو نوع سر سفید (whiteheads) و سر سیاه (blackheads) تقسیم میشوند.
- کومدونهای سر سفید: زمانی که منافذ پوست بهطور کامل مسدود میشود و سبوم و سلولهای مرده درون آن گیر میافتند، یک کومدون سر سفید تشکیل میشود. این نوع از کومدونها زیر سطح پوست قرار دارند و معمولاً به رنگ سفید یا زرد به نظر میرسند.
- کومدونهای سر سیاه: زمانی که منافذ پوست به طور جزئی باز باقی میمانند، سبوم و سلولهای مرده پوست به سطح پوست میرسند و به رنگ سیاه یا قهوهای تغییر رنگ میدهند. این نوع کومدونها به علت اکسیداسیون سبوم و سلولهای مرده در معرض هوا به این رنگ در میآیند.
التهاب و رشد باکتریها
زمانی که منافذ پوست مسدود میشود، محیط مناسبی برای رشد باکتریها، به ویژه Propionibacterium acnes acnes ایجاد میشود. این باکتریها میتوانند باعث التهاب و قرمزی در ناحیه آکنه شوند. التهاب منجر به ایجاد جوشهای ملتهب و چرکی میشود که به صورت پاپولها (پثوراتی قرمز و ملتهب) و پوسچولها (پاپولهای مملو از چرک) ظاهر میشود.
تغییرات هورمونی
تغییرات در سطح هورمونها به ویژه در دوران بلوغ، قاعدگی، و بارداری میتواند باعث افزایش تولید سبوم شود. هورمونهای آندروژن، که در دوران بلوغ افزایش مییابند، میتوانند به رشد بیش از حد غدد سباسه و در نتیجه افزایش تولید سبوم منجر شوند.
عوامل ژنتیکی
عوامل ژنتیکی میتوانند تأثیر زیادی بر روی استعداد فرد برای ابتلا به آکنه داشته باشند. اگر اعضای خانواده فرد به آکنه مبتلا باشند، احتمال ابتلا به این اختلال نیز در فرد افزایش مییابد.
عوامل محیطی و سبک زندگی
عوامل محیطی و سبک زندگی نیز میتوانند بر روی ایجاد آکنه تأثیر بگذارند. به عنوان مثال:
- استرس: استرس میتواند به تشدید تولید سبوم و التهاب کمک کند.
- محصولات پوستی: استفاده از محصولات مراقبت از پوست که باعث انسداد منافذ میشوند میتواند منجر به ایجاد آکنه شود.
- رژیم غذایی: مصرف زیاد مواد غذایی با شاخص گلیسمی بالا یا محصولات لبنی میتواند به تشدید آکنه کمک کند.
تغییرات فیزیکی و هورمونی
تغییرات در فیزیک بدن و هورمونها میتواند تأثیر زیادی بر روی بروز آکنه داشته باشد. به عنوان مثال:
- درمانهای هورمونی: مصرف برخی از داروها و هورمونها میتواند تأثیراتی بر روی پوست بگذارد.
- محیطهای گرم و مرطوب: محیطهای گرم و مرطوب میتوانند باعث افزایش تولید عرق و سبوم شوند که به انسداد منافذ کمک میکند.
روشهای مختلف درمان آکنه
درمان آکنه به شدت وضعیت و نوع آن بستگی دارد و میتواند شامل تغییرات در سبک زندگی، درمانهای موضعی، داروهای خوراکی و در موارد شدیدتر، روشهای تخصصی باشد. در ادامه، درمانهای مختلف آکنه را با هم بررسی میکنیم:
تغییرات در سبک زندگی و مراقبتهای پوستی
- رعایت بهداشت پوست: استفاده از شویندههای ملایم و غیر کومدونزا (غیر مسدودکننده منافذ) برای شستشوی صورت دو بار در روز میتواند به کاهش آکنه کمک کند.
- اجتناب از دست زدن به صورت: دست زدن به صورت و فشار دادن جوشها میتواند باعث التهاب و گسترش عفونت شود.
- استفاده از محصولات غیر کمدونزا: محصولات مراقبت از پوست و آرایش باید برچسب "غیر کمدونزا" داشته باشند تا منافذ پوست را مسدود نکنند.
- رژیم غذایی: کاهش مصرف غذاهای چرب و فست فود و محصولات لبنی ممکن است به بهبود آکنه کمک کند. مصرف غذاهای غنی از ویتامینها و مواد معدنی میتواند مفید باشد.
درمانهای موضعی
- بنزوئیل پروکساید: این دارو بهعنوان یک ضد باکتری عمل کرده و میتواند به کاهش تعداد باکتریها و التهاب کمک کند. معمولاً بهصورت کرم، ژل یا لوسیون استفاده میشود.
- اسید سالیسیلیک: این ماده به لایهبرداری پوست و باز کردن منافذ مسدود شده کمک میکند. معمولاً بهصورت ژل، کرم یا پاککننده وجود دارد.
- رتینوئیدها: این گروه از داروها، شامل ترتینوئین و آداپالن، به لایهبرداری پوست و کاهش تولید سبوم کمک میکنند. آنها بهطور معمول بهصورت کرم یا ژل تجویز میشوند و یکی از شایع ترین درمان عارضه های پوستی محسوب می شود.
- آنتیبیوتیکهای موضعی: داروهایی مانند کلندامایسین و اریترومایسین میتوانند به کاهش باکتریهای پوست و التهاب کمک کنند.
درمانهای دارویی خوراکی
- آنتیبیوتیکهای خوراکی: آنتیبیوتیکهایی مانند داکسی سایکلین و مینوسیکلین میتوانند برای کاهش باکتریها و التهاب تجویز شوند. این درمانها معمولاً برای آکنههای متوسط تا شدید استفاده میشود.
- رتینوئیدهای خوراکی: ایزوترتینوئین، که بهعنوان Roaccutane شناخته میشود، یکی از قویترین درمانهای آکنه است و معمولاً برای موارد شدید و مقاوم به درمانهای دیگر تجویز میشود. این دارو بهطور مؤثر تولید سبوم را کاهش میدهد و به بهبود عمیقتر پوست کمک میکند.
- قرصهای هورمونی: در زنان، قرصهای ضد بارداری و داروهایی مانند اسپیرونولاکتون میتوانند به تنظیم هورمونها و کاهش تولید سبوم کمک کنند.
روشهای تخصصی
- درمانهای لیزری: لیزر درمانی از جمله درمان عارضه های پوستی است که به کاهش التهاب و تولید سبوم کمک کند و همچنین به کاهش اسکارهای آکنه کمک کند.
- میکرودرم ابریژن: این روش لایهبرداری پوست به کاهش جوشهای سر سیاه و سر سفید و همچنین بهبود بافت پوست کمک میکند.
- درمانهای نوری: درمانهای نوری مانند درمان با نور آبی هم خدمات درمان خوبی جهت کاهش باکتریها و التهاب هستند.
کلام پایانی
در نهایت، آکنه مشکلی رایج است که میتواند با استفاده از درمانهای مناسب و پیگیری منظم بهبود یابد. شناسایی علل و انتخاب روشهای درمانی مناسب بر اساس نوع و شدت آکنه، کلید اصلی مدیریت و پیشگیری از این مشکل است. با رعایت توصیههای متخصصین پوست در کلینیک زیبایی سعادت آباد میتوانید به نتایج مطلوب و بهبودی پایدار دست یابید.
سوالات متداول
آکنه چیست و چه عواملی باعث ایجاد آن میشود؟
آکنه یک اختلال پوستی است که به علت انسداد منافذ پوست، التهاب و رشد باکتریها ایجاد میشود. عوامل مختلفی از جمله تغییرات هورمونی، ژنتیک، استرس و استفاده از محصولات پوستی نامناسب میتوانند به ایجاد آن کمک کنند.
آیا رژیم غذایی بر آکنه تأثیر دارد؟
بله، برخی غذاها مانند شیر و مواد قندی ممکن است به تشدید آکنه کمک کنند. مصرف غذاهای سالم و متعادل میتواند به بهبود وضعیت پوست کمک کند.
کدام درمانها برای آکنه مؤثر هستند؟
درمانهای مؤثر شامل استفاده از داروهای موضعی مانند بنزوئیل پراکسید و رتینوئیدها، داروهای خوراکی، تغییرات در رژیم غذایی و استفاده از محصولات مناسب برای پوست است.
چقدر طول میکشد تا نتایج درمان آکنه مشاهده شود؟
نتایج درمان آکنه معمولاً پس از ۴ تا ۸ هفته قابل مشاهده است. اما برای بهبود کامل، ممکن است چندین ماه زمان لازم باشد و رعایت منظم درمانها ضروری است.
هنوز نظری وارد نشده است!